Амалдаги қонунчиликка кўра, узоқ муддат фойдаланиладиган барча турдаги товарларга ишлаб чиқарувчи кафолат муддати белгилаши, кафолат муддати мобайнида товарнинг, шу жумладан, бутловчи буюмларнинг нормал ишлашини (қўлланилишини, улардан фойдаланилишини) таъминлаши шартдир.
Маълум қилинишича, 2025 йил ҳолатига кўра, Россиядаги халқаро автоюк ташишларнинг 25 фоизга яқини ўзбекистонлик ҳайдовчилар томонидан амалга оширилмоқда. Бироқ миграция қоидаларига амал қилмаслик оқибатида кўплаб фуқаролар Россия ички ишлар органларининг “кириши ман этилган шахслар” рўйхатига тушиб қолмоқда.
Маълум бўлишича товар (блендер) истеъмолчига 1 000 000 сўм эвазига сотилган. Мурожаат эгаси бу пул суммасини рўзғордан орттириб тўплаши осон бўлган дейсизми? Хўш, бундай ҳолатда нима бўлади?
Ер – халқ мулки, унинг ҳар бир қаричи давлат муҳофазасида. Ундан фойдаланиш фақат белгиланган қонун доирасида амалга оширилиши мумкин. Шунингдек, сўнгги йилларда фуқаролар томонидан ер участкаларини ҳужжатсиз эгаллаб олиш, уларда ноқонуний қурилиш ишларини амалга ошириш ҳолатлари кузатилмоқда. Бу эса амалдаги қонунчиликка зид ҳисобланади ва фуқаролар учун маъмурий ёки жиноий жавобгарликка сабаб бўлади.
Вазирлар Маҳкамасининг 07.10.2025 йилдаги «Ўзбекистон Республикасида аҳоли ва қишлоқ хўжалигини рўйхатга олиш тадбирини ўтказиш чора-тадбирлари тўғрисида» 629-сон қарори қабул қилинди.
Амалдаги тартиб-қоидаларга кўра фуқароларнинг банк пластик карталаридаги маблағлари уларнинг шахсий мулки ҳисобланади ва қонун билан ҳимоя қилинади. Ҳеч бир шахс ёки ташкилот карта эгасининг розилигисиз ундан пул маблағларини ечиб олишга ҳақли эмас.
Президентнинг “Истеъмолчилар ҳуқуқларини самарали ҳимоя қилишни ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори қабул қилинди. Қарор озиқ-овқат маҳсулотларининг сифати ва хавфсизлиги устидан назоратни кучайтириш ҳамда истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тизимини янада такомиллаштириш мақсадида қабул қилинган.
Амалдаги қонунчиликда ҳажми катта ёки вазни беш килограммдан зиёд товарни таъмирлаш, нархини тушириш, алмаштириш учун элтиш ва истеъмолчига қайтариб келтириб бериш сотувчининг (ишлаб чиқарувчининг) кучи билан ва унинг ҳисобидан амалга оширилиши белгилаб қўйилган.
“Кексалар учун туризм ойлиги” муносабати билан катта ёшли фуқароларга поезд ва самолёт чипталарига чегирма берилади.
Амалдаги қонунчилик истеъмолчига харид қилинган ноозиқ-овқат товарнинг қандайдир истеъмол хусусияти (ранги, ўлчами, фасони) ёқмаса ёки мос келмаса уни 10 кун ичида сотувчига қайтариш ва пулини қайтариб олиш имкониятини беради, бироқ бунда муайян талаблар ҳам борлигини унутмаслик керак.
Ўзбекистон истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш жамиятлари федерациясининг 1091 қисқа рақамли ишонч телефонига коммунал хизматлар (электр, газ, сув таъминоти) истеъмолчиларидан уларга ҳисобланган асоссиз қарздорликлар масаласида турли мурожаатлар бўлиб туради.
Президентнинг 19.09.2025 йилдаги «Коррупцияга қарши курашиш соҳасида фуқаролик жамияти институтларининг иштирокини янада кенгайтириш ва илмий тадқиқотларни қўллаб-қувватлаш чора-тадбирлари тўғрисида»ги ПҚ-288-сон қарори қабул қилинди.
Федерациянинг ҳудудий ташкилотлари томонидан истеъмолчилар мурожаатларини ўрганиш давомида сотувчи (ишлаб чиқарувчи, ижрочи) томонидан қонун талабларининг тўлақонли ижроси таъминламаган ҳолатларда ва шу каби бошқа низоли масалаларда суд идораларига даъво аризалари киритиб, истеъмолчиларнинг ҳуқуқ ва манфаатлари ҳимояси таъминлаб келинмоқда. Биргина Марғилон шаҳар истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш жамияти томонидан жорий йилнинг ўтган 8 ойи давомида судларга 9 та даъво ариазалари киритилиб, истеъмолчилар фойдасига 368 млн 200 минг сўм моддий ва маънавий зарарлар ундирилди.
Европа Иттифоқи кўмагида Тошкент вилояти Бўстонлиқ туманида Рақамли ҳуқуқ бўйича биринчи Медиа Академия бўлиб ўтди.
Президентнинг 16.09.2025 йилдаги ПҚ-286-сон қарори билан республиканинг ҳудуд, соҳа ва тармоқларида рақамли технологиялар жорий этилишини янада жадаллаштириш чора-тадбирлари белгиланди.
Кўпчилик табиий газ истеъмолчиларидан газ ҳисоблагич ускунаси кимнинг ҳисобидан ўрнатилади, деган мамзундаги саволлар келиб туради. Бу каби саволларга эса, Вазирлар Маҳкамасининг 31.05.2024 йилдаги 319-сонли қарори билан тасдиқланган «Табиий газдан фойдаланиш қоидалари»дан жавоб топиш мумкин.
Ҳар қандай техникада носозлик кузатилиши мумкин ва бу табиий ҳол. Лекин ушбу техник носозлик банкоматда кузатилса ва бу ҳолат айнан пластик картангиздан фалон суммани ечиб олиниши ва нақд пулни чиқариб бермаслиги тарзида юз берса, ҳар қандай одамнинг ҳам фиғони фалакка чиқиши табиий.
Сотиб олинаётган маиший техникага кафолат муддати белгиланган дегани бу, товарга ишлаб чиқарувчи томонидан илова қилинган, ундан фойдаланишнинг йўриқнома ёки қўлланмасига амал қилмасдан, ҳоҳлаганича тарзда фойдаланилиши мумкин дегани эмас, албатта.
Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг 9 сентябрь куни бўлиб ўтган мажлисида шахсларнинг тасвирга бўлган ҳуқуқлари ҳимоясини кучайтиришга қаратилган қонун лойиҳаси биринчи ўқишда қабул қилинди.
Ёзёвон туман Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш жамиятида туманнинг «Тошҳовуз» маҳалла фуқаролар йиғинида истиқомат қилувчи А.И.нинг 185 000 сўмга харид қилинган оёқ кийими хонадонга келтирилиб кийиб кўрилиши жараёнида нуқсон аниқлангани, сотувчи уни алмаштириб бермаётганлиги тўғрисидаги мурожаати ўрганилди.